Donderdag 14 oktober heb ik een lezing van Bert Brussen mogen bijwonen. Bert Brussen een vervent, fanatiek en succesvol internet blogger, twitteraar en freelance ‘journalist’ gaat al jaren mee binnen de internetscene. Al in de begin dagen van het internet was hij actief op bijvoorbeeld op De Digitale Stad en staat hij anno 2010 erg bekend om zijn scherpe tong. Hij is hard, satirisch, humoristisch, rechts en prolongeert het vrije woord. Onder het pseudoniem ‘Lucasdelinkselul’ was hij actief op Geenstijl.nl, schreef hij voor de Volkskrant, Het Parool, Vara TV magazine, Spits, Revu en is hij hoofdredacteur bij zijn eigen weblog Bbrussen.nl en DeJaap.nl.
Onlangs werd hij breed uit in het nieuws gebracht voor het beledigen van moslims. Elsevier.nl kopte met deze tekst het verhaal in: “ Blogger krijgt boete voor beledigen moslims”. Brussen die al eerder in opspraak kwam, omdat hij verdacht werd van opruiijng en bedreiging aan het adres van Geert Wilders (door het plaatsen van een screenshot van een tweet waarin de politicus met de dood werd bedreigd), werd nu veroordeeld tot een boete van 500 euro omdat hij op zijn weblog beledigende teksten had geschreven over moslims. Brussen zelf – man van het vrij woord – bestempeld zijn uitlatingen als niet beledigend, maar juist als satirisch. De uitlatingen spitsen zich volgens Brussen toe op de radicale moslims en gaan daarom niet over moslims in het algemeen. Bovendien zijn de gebruikte uitlatingen afkomstig van andere media en daardoor niet direct aan te rekenen op Brussen. Bert Brussen is daarom een fenomeen van het Vrij Woord, maar in hoeverre is het vrij woord mogelijk via nieuw media? Kan iedereen als journalist fungeren? Is vrijheid van meningsuiting nog wel mogelijk? Kortom journalistiek en nieuwe media blijft en is een lastige discussie.
Dat dit een lastige discussie is wordt ook gesitueerd door Mark Deuze (2003). Deuze (2003) schrijft in zijn stuk “The Web and its Journalisms: Considering the Consequences of Different Types of Newsmedia Online” dat het internet een enorme impact gehad heeft op de journalistiek, zowel op het beroep als op de cultuur. Hij tracht in zijn stuk de gevolgen van online journalistiek op het functioneren van de traditionele journalistiek in kaart te brengen. Maar ook haar impact op het beroep journalistiek en de nieuwscultuur als geheel. Allereerst kaart Deuze (2003) aan dat interactiviteit, hypertextualiteit en multimediaaliteit inherent zijn aan online journalistiek. Maar tevens hebben deze haar invloed op de manier waarop journalistiek bedreven wordt. Onlangs werd hij breed uit in het nieuws gebracht voor het beledigen van moslims. Elsevier.nl kopte met deze tekst het verhaal in: “ Blogger krijgt boete voor beledigen moslims”. Brussen die al eerder in opspraak kwam, omdat hij verdacht werd van opruiijng en bedreiging aan het adres van Geert Wilders (door het plaatsen van een screenshot van een tweet waarin de politicus met de dood werd bedreigd), werd nu veroordeeld tot een boete van 500 euro omdat hij op zijn weblog beledigende teksten had geschreven over moslims. Brussen zelf – man van het vrij woord – bestempeld zijn uitlatingen als niet beledigend, maar juist als satirisch. De uitlatingen spitsen zich volgens Brussen toe op de radicale moslims en gaan daarom niet over moslims in het algemeen. Bovendien zijn de gebruikte uitlatingen afkomstig van andere media en daardoor niet direct aan te rekenen op Brussen. Bert Brussen is daarom een fenomeen van het Vrij Woord, maar in hoeverre is het vrij woord mogelijk via nieuw media? Kan iedereen als journalist fungeren? Is vrijheid van meningsuiting nog wel mogelijk? Kortom journalistiek en nieuwe media blijft en is een lastige discussie.
Deze manier van journalistiek bedrijven kan verschillende vormen aannemen. Deuze (2003) onderscheidt vier vormen. Als eerste kaart hij de oriënterende vorm van online journalistiek aan. Deze vorm kan gezien worden als online traditionele journalistiek. Het bieden van de belangrijkste nieuwsfeiten, maar dan kort en krachtig. Een goed voorbeeld hiervan is eigenlijk Nu.nl. Nu.nl biedt korte krachtige actuele nieuwsfeiten helder en gestructureerd op een rij. De tweede vorm – instrumental journalistiek - is voor het publiek dat zich graag verder wil verdiepen in het nieuws. Zij worden de instrumenten – filmpjes, hyperlinks naar artikelen en/of onderzoeken – aangereikt om zich verder te kunnen verdiepen in bepaalde actualiteiten. Zowel de oriental als de instrumental journalistiek zijn terug te vinden op alle nieuwswebsites. Allen bieden deze mogelijkheden. Waar het Gross deel geen gebruik van maakt is dialogical journalistiek. Journalistiek dat gevoed wordt door het publiek, dus eigenlijk omgekeerde journalistiek. Deze vorm is het meest bekend op Nujij.nl, maar het beste en meest succesvolle voorbeeld is Digg.com.
Digg.com is een platform dat het publiek de mogelijkheid biedt zelf journalistiek te bedrijven. Nu kan dit leiden tot verloedering van de journalistiek, want wie kan zeggen dat de geschreven artikelen op Digg.com daadwerkelijk objectieve journalistiek bevat? Is het waar of onwaar? Hoe kunnen die artikelen als geloofwaardig bestempeld worden? Ik persoonlijk geloof in het zelfregulerende vermogen van de mens. Dit concept is ook terug te zien op Digg.com. Artikelen die goed, leuk of informatief gevonden worden kunnen ‘gediggt’ worden, waardoor ze hoger in de ranglijst komen te staan en daardoor tevens meer toegankelijk voor het brede publiek. Artikelen die juist minder goed, slecht of minder informatief bevonden worden zullen minder ‘gediggt’ worden, waardoor ze al snel in vergetelheid belanden en ook aan relevantie verliezen. Dit concept heeft daarom twee positieve kanten. Aan de ene kant blijven de goede, informatieve en relevante journalistieke stukken hoog en lang in de publiciteit. En aan de andere kant worden de ‘goede’ burgerjournalisten beloond voor het schrijven van deze stukken. Dit emancipeert ze voor het schrijven van meerdere stukken, waardoor ze zich stevig kunnen vestigen binnen de online journalistiek.
Dit zelfregulerende en kritische vermogen van het online publiek doet mij heilig geloven in de synergie tussen professionele online journalistiek en online burger journalistiek. Ik denk dat de professionele journalistiek zich meer open moet stellen voor de burgerjournalistiek. Het creëren van een podium. Het creëren van een podium/platform voor de burgerjournalistiek zal juist een wisselwerking tussen beide partijen bewerkstelligen. De burgerjournalist kan zijn/haar informatie verkrijgen via de professionele journalist en visa versa. Gekoppeld aan het concept van Digg.com – zoals hierboven beschreven – kan dit er voor zorgen dat de journalistiek naar een hoger niveau getild kan worden. Kortom een win-win situatie en bevorderend voor journalistiek als geheel, zowel voor de ambacht als de cultuur.
Tot slot een filmpje van Bert Brussen in Netwerk:
Bronnen:
Mark Deuze, "The Web and its Journalisms: Considering the Consequences of Different Types of Newsmedia Online" (2003)
http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Cultuur-Televisie/278228/Blogger-krijgt-boete-voor-beledigen-moslims.htm?rss=true (laatst geraadpleegd op 02-11-2010)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten