Reflectie lezing Stephan Okhuijsen...(week 6)

De lezing in de laatste week van de cursus stond eveneens in het teken van ‘Nieuwe Media en Politiek’. Alleen was het dit keer toegespitst op het actuele thema ‘Privacy’. Het thema dat tegenwoordig veelvuldig in het nieuws komt. Privacy kwesties rond Facebook, OV-Chipkaart, DigID, Google, Camera’s etc. Stephan Okhuijsen – werkend voor Itude.com – was de spreker die namens Bits of Freedom dit thema nader mocht toelichten. Hij was de uitgelezen persoon om dit te doen, door zijn ervaringen op het vlak van privacy. Hij is actief geweest bij het opzetten van Airmiles en iDeal, maar heeft ook als overheidsbeambte gewerkt voor de politie. Kortom, iemand die het reilen en zeilen rond de kwestie privacy begrijpt.

Allereerst sprak hij over Bits of Freedom. Een organisatie dat opkomt voor de vrijheid en privacy – grondrechten die onmisbaar zijn voor ontplooiing, technologische innovatie en de rechtsstaat – op het  internet. Bits of Freedom zorgt ervoor dat ‘jouw internet jouw zaak blijft’. Ze zorgen dat overheid en bedrijfsleven slecht beleid terugdraaien en goed beleid gaan en blijven voeren.  Een organisatie als dit  is natuurlijk niet zomaar ontstaan. Dit is ontstaan uit onvrede over de situatie zoals die nu vast ligt. Okhuijsen spitste zich toe op een aantal belangrijke punten die de privacy van de gewone burger zou aantasten.

Allereerst vertelde hij over de ‘Wet Telecom/BOB’. Deze wet is een uitzondering op de wet persoonsgegevens en maakt het afluisteren van telefoongesprekken – zowel vast als mobiel – makkelijker. Daarnaast draagt de ‘Dataretentiewet’ er ook nog eens aan bij dat een groot deel van deze gegevens mogen worden vastgehouden. Alle verzonden en ontvangen mail, bezochte websites en gebelde nummers mogen een jaar lang vastgehouden worden. Als dat nog niet genoeg is worden er per Nederlander ook nog eens diverse elektronische dossiers aangemaakt. Van kind tot ouder. Van ziektes tot opleidingen. Alles wordt vastgelegd in elektronische dossiers

Naast de overheid heeft het bedrijfsleven ook behoorlijk veel kennis over de burger. Ze weten waar je interesses en voorkeuren liggen. Deze worden namelijk allemaal vastgelegd door klantkaartdatabases, reisgegevens, belpatronen, locatie gegevens, uitgavepatronen etc. Alle vergaarde kennis door bedrijven worden aan elkaar gelinkt om zodoende consumptie profielen te creëren. Die op haar beurt individuele marketing weer mogelijk maken. Ik vroeg Okhuijsen daarom ook: “Wat kunnen we er aan doen om niet in deze databases te belanden? Als we gebruik willen maken van bijvoorbeeld bankdiensten moeten we de algemene voorwaarden accepteren”. Zijn antwoord werkte frustrerend.  Bedrijven verplichten de consument de algemene voorwaarden te accepteren, maar als consumenten niet willen dat de gegevens gebruikt  of doorverkocht worden moeent ze dit zelf expliciet gaan melden bij het desbetreffende bedrijf.

Okhuijsen kaart daarom terecht aan dat het wellicht met onze privacy niet zo goed gesteld is, als wij veronderstellen dat het is. Er is een onbalans in de macht. Want is de overheid er nu voor de burger? Of is de burger er voor de overheid? Iedereen is toch onschuldig tot schuld bewezen is. En juist niet andersom. Met de hoeveelheid data dat men nu van iedere individu opslaat lijkt het er op als of iedereen schuldig is en men maar uit zijn/haar gedrag moet aantonen dat hij/zij onschuldig is.  De omgekeerde wereld en daar komt Bits of Freedom voor op. De digitale rechten van de burger.

De lezing van Okhuijsen was verfrissend en werkte verhelderend. Het college gaf een duidelijke inzage over de gesteldheid van de privacy van de burger anno 2010 en heeft mij kritisch laten nadenken over deze gesteldheid. Vragen als “Hebben wij als burger nog wel privacy? Waar ligt de verantwoordelijkheid? Wordt de verantwoordelijkheid ons afgenomen?” kwamen allemaal in mij naar boven en hebben mij ook daadwerkelijk aangezet om mijn eigen privacy beter te bewaken door bepaalde gegevens van het internet te verwijderen en te veranderen. Kortom onthutsend, verhelderend en verfrissend. 


Websites:


http://www.bitsoffreedom.nl/
http://itude.com/nl/itude-home